Rammstein’ın ‘Deutschland’ı: Şarkı ve Klip İncelemesi

Rammstein’ın ‘Deutschland’ single’ı ve eşlik eden videosu, boyut ve ölçek açısından şaşırtıcı derecede etkileyici ancak tam olarak ne anlatıyor? Oxford Üniversitesi’nden bir profesörle tüm detayları inceledik.

Rammstein, ‘Deutschland’’ı ve çarpıcı videosunu sunduğunda, sahneyi yeniden domine eden bir grubun manifestosunu izledik. ‘Deutschland’ öncesinde Rammstein, 10 yıl boyunca yeni materyal yayımlamadı. Bir müzik grubu için bu süre, özellikle 2010’lar gibi teknolojinin ve müzik endüstrisinin baş döndürücü hızla dönüştüğü bir dönemde, oldukça riskliydi. Öncü konumunu korumaya odaklanan Rammstein için iz bırakacak bir geri dönüş kritikti. Ancak ‘Deutschland’’ı kimse beklemiyordu.

9 dakikayı aşan süresiyle video tıpkı şarkının kendisi gibi Alman tarihinin en karanlık ve kanlı sayfalarını didik didik ediyor. Specter Berlin tarafından yönetilen eser, bir müzik videosundan öte, sinematik bir şölen niteliğinde.

Alman tarihine hâkim olmayanlar için ise kafa karıştırıcı olabilir. Bu nedenle, Oxford Üniversitesi Alman Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi Dr. Alexandra Lloyd’dan videonun 9 dakikasında olup biteni şifrelemesini istedik. Rammstein’ın ‘Deutschland’ videosu, izleyiciyi Alman tarihinin dramatik, şiddet dolu ve duygusal bir yolculuğuna çıkarıyor. 9 dakikalık süre, tarihsel olaylar, mitolojik figürler ve gizli referanslarla öylesine yoğun ki, hayranların ve yorumcuların üzerinde uzun süre tartışacağı bir eser ortaya koyuyor.

Video, MS 16 yılında, Roma İmparatorluğu’nun sınırı olan Limes’in “barbar” tarafında başlıyor. Teutoburg Ormanı Savaşı’nın hemen sonrasında, Roma lejyonerleri ormanda ilerlerken Germen kabilelerinin lideri Arminius (Almanların efsanevi kahramanı Hermann) tarafından pusuya düşürülür. Roma’nın kaybettiği üç lejyon standardı, hem sembolik hem de fiziksel bir yenilgiyi temsil eder. Bu savaş, Roma’nın Ren Nehri’nin doğusundaki Germania topraklarını fethetme umudunu sona erdirir.

Germania, yalnızca bir coğrafi bölge değil, aynı zamanda Alman halkını temsil eden ulusal bir alegoridir. Geleneksel tasvirlerde zırhlı ve savaşa hazır bir kadın olarak betimlenen Germania, videoda Ruby Commey tarafından canlandırılıyor. Kartal motifli zırh, siyah-kırmızı-altın renkli bayrak ve taç gibi semboller, videoda sürekli tekrar ederek ulusal kimlik temasını vurgular.

İlk sahnede, Till Lindemann’ın kesik başını tutan Germania belirir. Ardından, cam ve metalden yapılmış tabut benzeri bir kutu taşıyan astronotlar ve I. ve II. Dünya Savaşı’nda kullanılan U-bot (Alman denizaltısı) görülür. Sonraki sahnede, Weimar Cumhuriyeti (1918-1933) dönemine atıfta bulunan bir boks maçı yer alır. Bu dönem, siyasi istikrarsızlıkla iç içe geçmiş kültürel liberalizmi temsil eder. Germania, burada flapper tarzı kabare kostümüyle belirirken, parmaklıklı yumruk koruyucuları takan boksörler kalabalığı coşturur.

Rammstein’ın ‘Deutschland’ Videosu Analizi: Marx, Lenin ve DDR
Eski Doğu Almanya (DDR) sahnelerinde, Marx ve Lenin büstleri, DDR’nin ulusal amblemi ve uzun süreli baskıcı lider Erich Honecker’ın bir benzeri dikkat çeker. Bir diğer sahnede, SSCB uzay programına katılan ilk Alman Sigmund Jähn’e (2003 yapımı Good Bye Lenin! filminde de yer alan karakter) gönderme yapılır. Orta Çağ keşişleri, Germania’nın üzerinde lahana turşusu ve sosis ile grotesk bir ziyafet çeker; tarihin farklı dönemlerine ait üniformalı gardiyanlar, mahkûmları döver.

En şok tartışma yaratan sahne, Holokost ve Nazi dönemine göndermedir. Gruptan dört üye, toplama kampı mahkûmlarının çizgili kıyafetleriyle darağacında asılmayı bekler. Üzerlerinde, “suçlarını” belirten kumaş semboller bulunur: pembe üçgen (eşcinseller), sarı yıldız (Yahudiler), kırmızı-sarı yıldız (siyasi Yahudi mahkûmlar).

Videonun fragmanında yer alan bu sahne, daha önce de tepki çekmişti: Rammstein’ın bu tasviri yapma hakkı var mı? Holokost kurbanlarının acısını hafife mi alıyorlar? Bu imgeleri promosyon aracı olarak kullanmak nasıl meşrulaştırılabilir? Bu sorular, sanat ve medyada Holokost’un kullanım etiğine dair büyük bir tartışmanın parçasıdır.

Diğer sahneler arasında, 1937’de 36 kişinin öldüğü Hindenburg Faciası’na referans veren yanan zeplin; 13. yüzyıl efsanesi Fareli Köyün Kavalcısı’nı anımsatan fare sürüleri; Berlin Brandenburg Kapısı’nın üzerindeki dört atlı araba (Quadriga) ile örtüşen kurşun kolyeli Germania; ve Bavyera’daki Walhalla Anıtı’nı çağrıştıran mermer büstler yer alır.

Hapishane sahnesinde, 1920’lerdeki hiperenflasyonu simgeleyen uçan banknotlar; Naziler’in kitap yakması ile cadı yakma sahnelerinin kesişimi; Batı Almanya’da 1970’lerde aktif olan Kızıl Ordu Fraksiyonu (RAF) üyeleri; ve Üçüncü Reich dönemindeki kilise-devlet iş birliği eleştirisi dikkat çeker. Her sahne, bir dönemin ikonik imgelerini yakalarken, video ilerledikçe geçişler giderek hızlanır. Kırmızı lazer ışını (“roter Faden”), olayları birbirine bağlayan merkezi bir tema işlevi görür.

Almanya’nın tarihle hesaplaşma biçimi benzersizdir. Britanya tarihini anlatan benzer bir video düşünün: Britannia’yı Ruby Commey canlandırsa, hangi olaylar yer alırdı? Roma, Haçlılar, keşişler gibi ortak sahneler olsa da, aynı etkiyi yaratır mıydı?

Video, duygusal bir bağ veya umut taşımıyor: 1989 sonrası Almanya’nın eleştirel ancak ileriye dönük tavrıyla tezat oluşturan karamsar bir ton hakim. Berlin Duvarı’nın yıkılışı ve yeniden birleşme gibi olaylar atlanırken, uzay giysili grup üyeleri, Germania’yı cam tabut içinde bilinmeyene taşır.

‘Sonne’ videosunda Pamuk Prenses’in cam tabutta hapsedilmesi ve grubun onu özgürleştirme çabası, ‘Deutschland’ın finaliyle paralellik gösterir. ‘Sonne’ın piyano versiyonu, jenerikte çalarak bu bağı pekiştirir. Germania’ya (veya Almanya’ya) dair temel mesaj nettir: “Ona aşık olamazsın, onsuz da yaşayamazsın.”